SAMENVATTING THOMASKLANKEN – 2025

januari
Onze pastor roept ons in het begin van het nieuwe jaar op tot hoop: ‘Hoop kan volharden te midden van veel beproevingen. Hoop staat vast op basis van geloof en groeit op naastenliefde. Hoop maakt dat wij vooruit kunnen in ons leven. Als het goed is zal onze hoop steeds sterker worden. We moeten ‘overvloedig zijn in hoop’ zegt Paulus. Zo kunnen wij “een geloofwaardig en aantrekkelijk getuigenis afleggen van het geloof en de liefde die in ons hart wonen.” ‘ 

Aandacht voor de actie Kerkbalans: ‘Dit jaar zetten we een aanvullend thema centraal:
‘Het geschenk van jouw kerk’. Want de kerk is voor veel mensen en op tal van manieren van betekenis. We komen er samen om te ontmoeten en te bidden, om te vieren en te rouwen, om te zingen en te luisteren. Een lid geeft niet alleen financiële steun aan de kerk, de kerk geeft ook veel terug. Dát willen we centraal zetten in de aankomende campagneperiode.’ 

februari
2025 Is het Heilig Jaar (Jubeljaar), vijftig jaar na het Tweede Vaticaans Concilie, door paus Johannes XXIII bijeengeroepen: ‘Vaticanum II is echt het concilie van de dialoog. Het spreekt over de oecumene, het gesprek met moslims, joden, boeddhisten en niet-gelovigen en ook over de dialoog binnen de eigen kerkgemeenschap.’ 

De Nicolaaskerk wordt co-kathedraal binnen het bisdom Haarlem-Amsterdam:
‘De kathedraal Sint Bavo aan de Leidsevaart in Haarlem blijft de hoofdkerk van het bisdom, waar de grote diocesane vieringen blijven plaatsvinden en waar ook het bisschopshuis blijft gevestigd. Maar de aanwezigheid van een tweede bisschopszetel maakt de katholieke kerk nog zichtbaarder in de hoofdstad van het land. Met de verheffing tot co-kathedraal versterkt de Heilige Stoel de betrokkenheid bij de pluriforme stad Amsterdam. De katholieke kerk maakt zich zo nog meer zichtbaar in de hoofdstad van het land en hoopt zich zo nog opener te stellen en nog gastvrijer naar buiten te treden.’ 

Rob de Groot vraagt zich in zijn Wandelingen op Zorgvlied af wie God is, wat God is: ‘Tijdens het inauguratiegebed in Washington sprak bisschop Mariann Budde de nieuw gekozen president van de USA met deze woorden toe: ‘In naam van God vraag ik u om genade te hebben met de mensen in ons land die nu bang zijn. Er zijn homoseksuele, lesbische en transgender kinderen in Democratische, Republikeinse en partijloze gezinnen – kinderen van wie sommigen vrezen voor hun leven. Ik vraag u om genade, mister president, met de mensen in onze gemeenschappen wier kinderen vrezen dat hun ouders van hen zullen worden afgenomen. En dat u degenen die op de vlucht zijn voor oorlog en vervolging in hun eigen land helpt om hier medeleven en een warm welkom te vinden.’ … ‘Wat voor God is de God van Trump, de man die beweert dat hij door God op deze presidentiële positie is geplaatst. Is zijn God ook de onze?’ 

maart
Boodschap van paus Franciscus voor de veertigdagentijd: ‘Laten wij ons tegenover de Heer afvragen of wij in staat zijn samen te werken als bisschoppen, priesters, godgewijden en leken ten dienste van het Rijk Gods; of wij een uitnodigende houding hebben met concrete acties jegens degenen die ons benaderen en allen die ver zijn; of wij de anderen beschouwen als een deel van de gemeenschap of hen aan de kant laten staan.‘
Plus een oproep om bij te dragen aan de Vastenactie. 

De reliek van Thomas van Aquino is te bezichtigen in o. a. Zwolle: ‘In 2024-2025 viert de dominicanenorde en met haar de hele Kerk een dubbel jubileum: het is namelijk achthonderd jaar geleden dat de heilige Thomas van Aquino geboren is (1225) én zevenhonderdvijftig jaar geleden dat hij overleed (1274). Ter gelegenheid hiervan trekt de reliek van de schedel van Sint Thomas, die normaal gezien in de Jacobijnenkerk te Toulouse wordt bewaard, de wereld rond. Ook Antwerpen en Zwolle worden bezocht.’ 

april
Woorden van paus Franciscus over het Heilig jaar 2025: Hoop kan niet zonder geduld, samengevat door plebaan Michel Hagen: ‘Deze hoop is van een andere orde dan de gewone menselijke hoop, zoals de hoop op het halen van je rijexamen. De christelijke hoop reikt verder. Jezus Christus is immers verrezen uit de dood. Daarmee wordt onze hoop verlegd naar de toekomstige wereld. En daardoor komt ons leven hier en nu in een ander perspectief te staan.’ ‘In zijn bul nodigt de paus ons niet alleen uit om de tekenen van de tijd te onderscheiden en te zoeken naar tekenen van hoop, maar ook om zelf teken van hoop te worden. Dat kun je zijn door jouw manier van leven. Dat hoeft zich niet altijd te uiten in grote dingen. Je kunt dit zijn door een klein gebaar, waardoor een ander ervaart dat er iemand is die om hem geeft.’ 

mei
Bericht over het overlijden van paus Franciscus en de keuze van paus Leo XIV. Zijn eerste woorden: ‘Vrede zij met u allen! Beste broeders en zusters, dit was de eerste groet van de verrezen Christus, de goede herder die zijn leven gaf voor de kudde van God. Ook ik zou willen dat deze vredegroet jullie harten binnentreedt, jullie gezinnen bereikt, alle mensen, waar ze ook zijn, alle volkeren, de hele aarde. Vrede zij met u!’ 

En nog laatste woorden van paus Franciscus op 19 maart: ‘In het bijzonder zijn lekengelovigen geroepen om “zout, licht en desem” van het Rijk God te zijn door hun inzet op maatschappelijk gebied. Laten met dat perspectief degenen die werkzaam zijn in de pastoraal en vooral de geestelijke begeleiders, niet bang zijn om de jongeren te begeleiden met een hoopvol en geduldig vertrouwen in de Gods pedagogie. Het gaat erom voor hen mensen te zijn die kunnen luisteren en zich met respect om hen bekommeren als wijze gidsen, bereid om hen te helpen en die letten op de tekens van God op hun levensweg.’ 

In Onder Woorden aandacht voor het boek van bisschop Marian Budde: Durf moedig te zijn op beslissende momenten: ‘Met persoonlijke verhalen, prikkelende inzichten en voorbeelden uit de geschiedenis en cultuur laat Budde zien hoe je de confrontatie aangaat zonder jezelf te verliezen. Dit boek biedt niet alleen inspiratie, maar ook praktische handvatten om authentiek en moedig te leven, ongeacht de uitdagingen die op je pad komen.’ 

juni
In Wandelingen op Zorgvlied besteed Rob de Groot aandacht aan onze gehaaste manier van leven: ‘We leven toch al in grote haast. We kunnen de snelle vooruitgang van techniek en 24-uurs economie toch al nauwelijks emotioneel bijhouden. We gaan sneller dan onze ziel.
We weten niet van ophouden, maar dat zouden we juist wel moeten doen……. Het blad Kerk&Milieu wijdde ooit in een van haar nummers aandacht aan onze haast en roept op tot onthaasting. Met name de liturgie speelt daarin een belangrijke rol: ‘Liturgie is onthaasting, is allereerst een pas-op-de-plaats-maken in een hectische wereld. En wel in de zin van een op adem komen, van een wachten tot je ziel is bijgekomen. Verstilling.’ En even verder staat:
‘Hier (in de liturgie) klopt een ander levensritme, krijgt een ander levensgevoel gestalte, waarin je de tijd neemt om om te zien in verwondering, om vooruit te zien in verlangen, om het ogenblik te laten raken aan de eeuwigheid.’  

In ‘Te gast in de kerk’ van René van Loon (Onder Woorden) gaat het over hoe bezoekers van buiten de kerk een dienst beleven: ‘Voel je je welkom? Kun je volgen wat er wordt gezegd? Spreekt de muziek je aan? Ervaar je iets van God of het goddelijke? In dit boek toont Van Loon de resultaten van zijn onderzoek. Daarnaast reflecteert hij erop en vraagt zich af wat de kerk hiermee kan.’ 

juli/augustus
Pater Niesen bij gelegenheid van het feest Maria tenhemelopneming: ‘Het hoogfeest van de tenhemelopneming van Maria berust op een oud gelovig aanvoelen van gelovige mensen.
De rol van Maria als moeder van Jezus in de heilsgeschiedenis is van oudsher onderwerp van nadenken geweest. De parallel tussen de eerste Adam en Jezus als de tweede Adam werd in de gelovige literatuur doorgetrokken naar Eva, de moeder van al wat leeft, en naar Maria als de nieuwe Eva.’ 

In Binnenkant/Buitenkant: ‘De dieperliggende vraag die de vreemdeling ons stelt is: zijn we niet allemaal vreemdeling? Is dat niet een kernaspect van ons mens zijn? Dat is ook een inspiratie vanuit de joodse, christelijke en islamitische bronnen. In de heilige boeken speelt de vreemdeling een centrale rol. In de joodse Tenach gaat het altijd over vreemdelingen, mensen zijn vrijwel nooit ergens thuis. En in dat dwalen zit juist ook de kracht. Denk dus na over wie je bent.
De vreemdeling – dat is de mens zelf.’ 

september
Boodschap van paus Leo XIV bij de Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping, puttend uit de encycliek van paus Franciscus: Laudate Si: ‘Rechtvaardigheid maakt de woestijn bewoonbaar. Deze boodschap is zeer actueel nu veel plekken op aarde onbewoonbaar worden. Onrecht, schendingen van internationale wetten, ernstige ongelijkheden en hebzucht veroorzaken op veel plekken ontbossing, vervuiling en verlies aan biodiversiteit. En extreme natuurverschijnselen nemen toe door versterkte klimaatverandering. En ook gewapende conflicten veroorzaken menselijke en ecologische verwoesting.’  

Jos Rondeel eert Pia Merckx die als dirigente al 50 jaar ‘de lofzang gaande houdt’: Dat Pia, zonder ooit te verzaken, 50 jaar voor het kerkkoor en de geloofsgemeenschap klaargestaan heeft en door haar grote inzet, vakmanschap en muzikaliteit de vieringen naar een hoger plan heeft getild, is een hele prestatie, die weinigen volbrengen. Ze heeft die functie steeds met enthousiasme in goede harmonie met allen met wie ze samenwerkte vervuld.’ 

oktober
Boodschap van paus Leo XIV bij de 111de Werelddag van Migrant en Vluchteling: 5 oktober 2025 l.l.: ‘Katholieke migranten en vluchtelingen kunnen op een bijzondere wijze missionarissen van hoop worden in de landen die hen opnemen, door nieuwe trajecten van geloof voort te zetten waar de boodschap van Jezus Christus nog niet is gekomen, of door te beginnen met een interreligieuze dialoog in het dagelijkse leven en het zoeken naar gemeenschappelijke waarden. Zij kunnen immers met hun geestelijk enthousiasme en vitaliteit eraan bijdragen starre en logge kerkelijke gemeenschappen, waarin de geestelijke woestijn dreigt op te rukken, te revitaliseren. ‘ 

Verhuizing bisdom: De kantoren van het Bisdom Haarlem-Amsterdam zijn vanaf 10 oktober 2025 gevestigd op: Korte Zijlweg 9,  2052 BD  Overveen. Postadres blijft: Postbus 1053  2001 BB  Haarlem. Telefoonnummers zijn ongewijzigd. Bisschopshuis blijft: Leidsevaart 146  2014  HE  Haarlem. 

In Binnenkant/Buitenkant: ‘Niemand kan de pretentie hebben om te zeggen: Zo is mijn God.
Dat doet de Bijbel ook niet. Nergens geeft hij de ultieme wezensdefinitie van God.
De Bijbel en de pauselijke documenten zijn waardevol, omdat ze richtinggevend kunnen zijn.
Maar ze bevatten geen ultieme absolute waarheid.
Bénédicte Lemmelijn, hoogleraar Oud Testament in Leuven 

november
Paus Leo bij de 9e Werelddag van de Armen: ‘De Bijbelse uitnodiging tot hoop vraagt om de plicht tot caritas. Oorzaken van armoede moeten worden aangepakt en weggenomen.
Wij zijn allemaal geroepen om nieuwe tekenen van hoop te scheppen. Ziekenhuizen en scholen kunnen bijvoorbeeld de zwaksten en meest gemarginaliseerden opnemen.
Ze zouden deel moeten uitmaken van het overheidsbeleid van elk land, maar oorlog en ongelijkheid verhinderen dit vaak nog steeds. Gezinswoningen, gemeenschappen voor minderjarigen, opvangcentra, gaarkeukens, slaapzalen, volksscholen worden steeds meer tekens van hoop: hoeveel van dat soort tekenen zijn er niet om onverschilligheid af te schudden en betrokkenheid te inspireren bij verschillende vormen van vrijwilligerswerk!
De armen zijn voor de Kerk haar meest geliefde broeders en zusters, omdat ieder van hen, ons uitdaagt om de waarheid van het Evangelie ter hand te nemen. Daarom wil de Werelddag van de Armen eraan herinneren dat de armen centraal staan in heel de pastorale zorg. Ook bij viering en verkondiging.’ 

Uitnodiging: ‘Ik nodig u van harte uit voor twee bijzondere bijeenkomsten: een aan het eind van dit jaar 2025 om in Haarlem het Heilig Jaar in ons bisdom feestelijk af te sluiten en de andere aan het begin van nieuwe kalenderjaar 2026 in Amsterdam om elkaar te ontmoeten en een zalig nieuwjaar te wensen. Ik hoop u dan te mogen ontmoeten en begroeten.
mgr. Jan Hendriks Bisschop van Haarlem-Amsterdam’ 

december
Kerstgedicht van Michel van der Plas: ‘Zend ons een engel in de nacht als alles ons een raadsel is, als ons de zekerheid en de kracht ontvallen in de duisternis
Zend ons een engel ieder uur dat ons ontvoert van U vandaan, wanneer wij voor de blinde muur van Uw geheimen staan.
Zend ons een engel met Uw licht in onze slaap, de metgezel die troost  brengt in het vergezicht van God met ons, Emmanuel.
Zend ons in Hem de zekerheid dat U ons zelf bezoeken zult en bij ons wonen in Uw tijden
Leer ons wachten met geduld. ‘ 

Sluiting van het Heilig Jaar (Jubeljaar): ‘Paus Franciscus opende het Heilig Jaar 2025 door op 24 december 2024 aan het begin van de kerstnachtviering de Heilige Deur in de Sint-Pietersbasiliek in Rome te openen en vervolgens deze basiliek te betreden. Op 6 januari 2026 zal paus Leo XIV het Heilig Jaar sluiten als hij na de viering van Driekoningen de Heilige Deur in de Sint-Pieterskerk weer (voor jaren) sluit.’ 

Informatie over de jaarlijkse schrijfactie van Amnesty International: ‘Zaterdag 13 december van 12.00 tot 16.00 ben je van harte welkom om één of meer brieven te komen schrijven in ‘Het Plein van Siena’ in Rijnstraat 109 hs. Wij zorgen voor alle benodigde materialen en informatie en voor een kopje koffie of thee. ‘ 

Uit Wandelingen op Zorgvlied: ‘Geboren in een stal, gestorven aan een houten kruis. Nederiger en armoediger kun je het bijna niet bedenken. Miljoenen mensen leven heden ten dage ook in grote armoede; geslagen, verjaagd uit hun huizen, hopend te overleven in vluchtelingenkampen of tussen hun kapotgeschoten dorpen en steden, bedreigd door harde regimes. Velen van hen vonden waarschijnlijk hun kribbe en hun graf in een oude doos of kist of een eenvoudig laken…. De simpele kribbe, het eenvoudige kruis, ze staan in de pracht en praal van basilieken en kathedralen. Maar ook in eenvoudige kerken van baksteen of leem en stro. Waar zijn ze beter af, is de vraag. Waar komen ze meer en eerlijker tot hun recht? In de St. Pieter te Rome of in een lemen hut in Afrika? En symboliseren ze dan in beide gevallen hetzelfde?’ 

In Onder Woorden: In ‘Het geheim van Kerst’ brengt de Tsjechische theoloog en priester Tomáš Halík op diepzinnige en ontroerende wijze de spirituele betekenis van de Bijbelse verhalen over de verwachting en komst van de Verlosser dichterbij. Wat is de essentie van Kerst? Centraal staat het verlangen van de mens naar hoop en vreugde in tijden van duisternis – en het antwoord dat God daarop geeft. Een inspirerend boek voor deze bezinningsvolle tijd van het jaar.’ 

Bij de Gebedsintenties: ‘De mensen van voorbij, zij blijven met ons leven. De mensen van voorbij, ze zijn met ons verweven, in liefde, in verhalen die wij zo graag herhalen, in bloemengeuren, in een lied dat op klinkt uit verdriet.’