SAMENVATTING THOMASKLANKEN – 2021
januari:
Dit jaar bestaat Thomasklanken 60 jaar. Begonnen als een pagina in het toenmalige kerkelijk blad Sursum Corda via een enkelbladig weekbericht, mee te nemen van achter in de kerk, gegroeid naar een maandblad, bezorgd bij alle parochianen, sinds kort ook via de mail, indien gewenst.
Pastor Niesen opent het nieuwe jaar Op weg in 2021: ‘Echt luisteren. Een geestelijke zoeker zegt het zo: De enige manier om God te leren kennen is luisteren. De enige manier om iemand anders te leren kennen is: luisteren. Luisteren is als het ware je hand uitsteken naar de onbekende ander. Luisteren vraagt om de geluiddichte muurtjes om je heen af te breken. Luisteren vraagt om de geluiddichte muurtjes die anderen om zich heen hebben gebouwd geduldig te doorbreken. Luisteren is het begin van leren begrijpen. En mensen leren begrijpen is de eerste stap op de weg van de liefde. Geen enkele lock down kan ons verhinderen om open mensen te worden en te blijven. Mensen die ondanks alles proberen te luisteren naar de stem van God en naar de vele stemmen om ons heen.’
Een mededeling vanuit het bisdom Amsterdam-Haarlem over de geschiedenis van de Vrouwe van Alle Volkeren, het schilderij dat enige jaren in de Thomaskerk heeft gehangen: ‘De devotie tot Maria als Vrouwe en Moeder van alle Volkeren is goed en waardevol, maar moet gescheiden blijven van de boodschappen en verschijningen. Deze zijn niet erkend door de Congregatie voor de Geloofsleer. Dat is de kern van de verheldering die in afstemming met de Congregatie tot stand is gekomen nadat de laatste tijd in binnen- en buitenland allerlei berichten over de devotie waren verschenen……. Het gebruik van de afbeelding en het gebed – altijd in de vorm die door de Congregatie voor de Geloofsleer in 2005 werd goedgekeurd – is toegestaan. Ook gebedsdagen ter ere van Maria als Vrouwe van alle Volkeren kunnen plaatsvinden maar zonder verwijzing naar de verschijningen en boodschappen, die niet erkend zijn.’
De voorbeeldbrief voor de maandelijkse actie van Amnesty International wordt in verband met de beperkingen door de corona-crisis voortaan in Thomasklanken afgedrukt. Dat betreft ook de afspraken rond het bezoeken van de zondagse viering.
februari:
Van de redactie: ‘Ere wie ere toekomt. Op 18 februari is Truus Neeling verhuisd naar een nieuwe woning in Zuid-Scharwoude. Truus is vanaf de verschijning van Thomasklanken als maandblad – februari 1988 – betrokken geweest bij de postverwerking; inleggen en verzendklaar maken, in de eerste jaren zo’n 1250 exemplaren. Dat heeft ze gedaan tot onlangs…..Truus is al in de negentig. De laatste jaren waarin ik meehelp met de postverwerking, heb ik genoten van haar vrolijkheid en optimisme. En ze kon ook zo heerlijk vertellen over haar ‘handbal carrière’. Truus, bedankt voor al je bijdragen voor de parochie en nog heel veel plezierige jaren in je nieuwe huis. We blijven je Thomasklanken toesturen.’
De Actie Kerkbalans vraagt onze aandacht en bijdrage: ‘Meer dan andere jaren is vanwege corona tijd de actie kerkbalans voor de kerken een onmisbare bron van inkomsten. Door de lock down is het normale kerkbezoek aanzienlijk verminderd en daarmee zijn ook de collecte-inkomsten flink teruggelopen.’
Eveneens de Vastenactie: ‘In 2020 en 2021 is het Vastenactiethema ‘Werken aan je toekomst’. We laten zien hoe belangrijk het is dat kinderen niet alleen naar de basisschool kunnen, maar ook een vervolgopleiding krijgen om een vak leren. Dat vergroot hun kansen op werk, waarmee ze een redelijk inkomen kunnen verdienen.’
De Lock down ten gevolge van de corona-crisis zet mensen aan tot hulpverlening: ‘Zit je thuis en komen de muren op je af en wil je een praatje maken? Of heb je hulp nodig? Klop dan aan bij Voor Elkaar in Amsterdam! Wij luisteren naar je of zorgen dat je hulp krijgt. Elke werkdag van tien tot vier kun je ons bellen. Wil je liever niet bellen? Vul dan het formulier in op onze website of stuur een e-mail.’
In zijn Wandelingen op Zorgvlied gaat Rob de Groot in op de veranderingen in onze Rivierenbuurt in de loop der jaren: ‘Maar onze buurt is veranderd. Steeds meer buurtwinkels zijn verdwenen en zijn veranderd in kantoortjes of praktijkruimtes of zelfs in woningen; opgegeten door de grootgrutters. Want we willen onze boodschappen snel in huis en zo goedkoop mogelijk. Dus stappen we naar deze anonieme opslagplaatsen, waar je wel mensen ziet, maar niemand ontmoet. Waar je koopt, wat de grootgrutter je aanprijst in plaats van wat je echt nodig hebt. Even keuvelen in de gangpaden is er niet bij; die zijn te smal en er moet zoveel mogelijk worden uitgestald en zoveel mogelijk worden verdiend. Maar de mens leeft niet van geld alleen! Misschien is wel de grootste verandering in onze buurt, dat ze anoniemer is geworden.’
maart:
Het vieren van de Goede Week en Pasen staat dit jaar in het teken van de corona-crisis. Pastor Niesen schrijft: ‘Alle corona maatregelen brengen veel beperkingen met zich mee, thuis in ons dagelijkse leven maar ook bij ons vieren. Goede Week en Pasen zullen anders worden dan wij gewend waren. De steun van een grotere groep mee vierenden valt weg.
Het samen zingen zullen wij zeker erg missen. Zonder zang zal heel de liturgiebeleving anders worden. Het meditatieve karakter van de liturgie zal misschien sterker naar voor komen. Liederen die normaal samen gezongen worden veranderen in gezegde gebeden of meditaties. De vormgeving van de viering zal moeten worden aangepast of vereenvoudigd.’
Een bericht over het vierjaarlijkse kapittel van de dominicanen in Nederland. Pater Niesen zal daar aan deelnemen. Maar in verband met corona is uitgesteld tot september in de hoop dat de situatie in Nederland is verbeterd.
april:
Bij de viering van Pasen schrijft de voorzitter van de Konferentie Nederlandse Religieuzen: ‘De viering van Pasen staat vol met zegeningen. De zegen van het nieuwe vuur, van de paaskaars, de zegening van het water waarin wij zijn herboren door de doop, de zegening van brood en wijn, vruchten van de aarde, de zegen van het volk in de vreugde van Pasen.
De ervaring van Pasen is een en al zegen. Het laatste zichtbare gebaar dat Jezus hier op aarde achterlaat is zijn zegen. Zo worden wij opgeroepen om op tocht te gaan en vrucht te dragen, elkaar tot zegen te zijn (Gen. 12,2).’
Aandacht voor de jaarlijkse 4 en 5 mei viering met een gedicht van Marion Bloem: ‘…. Maar staat het mij misschien wel vrij om iets van mijn riante vrijheid – met wederzijds goedvinden natuurlijk – tijdelijk of voor langere duur af te staan om jou van mijn verstikkende vrijheid te bevrijden.’
Liefde is het thema van de Wandelingen op Zorgvlied voor deze maand: ‘Als wij het in onze taal van alle dag hebben over de liefde, gaat het vaak over wat wij verlangen, wat wij van iemand anders nodig hebben. Onze liefde is een verlangen naar warmte, omhelzing, lijf aan lijf. Naar zorg en aandacht, naar je gelukkig voelen. Liefde is krijgen en ontvangen. Nodig hebben vooral. Sommige mensen denken dat er pas sprake is van liefde als het om tenminste twee mensen gaat. Maar Paulus laat zien, dat de liefde ín mensen zit en dat je die kunt geven aan anderen, op vele verschillende manieren. Liefde is geven en de weerklank ervan ontvang je terug.’
Geloven in de ander; samen één missie’ is het thema van de Pinksteractie in 2021. De Vastenactie heeft € 377,- opgebracht.
mei:
Zorg voor ons gemeenschappelijk huis: de aarde. De voorzitter van de Raad van Kerken in Nederland schrijft onder meer: ‘In diezelfde lijn staat de veelbesproken en geprezen encycliek Laudato Si (2015) van paus Franciscus, waarin de ernst van de klimaatproblematiek uiteengezet wordt. Voor paus Franciscus is de zorg voor de schepping meer dan een politieke of technologische kwestie. De zorg voor de schepping raakt direct aan onze verhouding tot God, Schepper, en aan onze vrijheid en verantwoordelijkheid in de omgang met de schepping. Vertrouwend op Gods barmhartigheid, die een mens optilt en bevrijdt van doodlopende wegen, stelde de paus in 2016 voor om naast de zeven werken van barmhartigheid voortaan ook de zorg voor ons gemeenschappelijk huis tot de werken van barmhartigheid te rekenen.’ In het kader van Pinksteren een woord van Dick Groeneboer: De werkverdeling van de Geest: ‘Je bent dus als één lichaam, waaraan vele ledematen zijn te onderscheiden. En geen enkel lichaam blijft in beweging wanneer die ledematen elkaar hun plaats en hun gewicht ontzeggen. Ze kunnen elkaar nooit meer missen. Het oog kan niet zeggen tegen de hand: Jou heb ik niet nodig! Of ook het hoofd tegen de voeten: Wat ben je platvloers!
Wel moet je bedenken: juist de zwakste ledematen moeten aan bod kunnen komen. Je weet immers: een lichaamsdeel dat gewoonlijk angstvallig wordt verborgen, vervult in werkelijkheid een zeer gewichtige functie en verricht niet minder dan een nieuwe scheppingsdaad. Welnu, in de eenheid van het lichaam houdt God dan ook in ere wat het minste aanzien heeft.’
En een van Huub Oosterhuis: ‘De heilige Geest is niet de levensadem in ons lichaam, de lucht in onze longen, waarmee we spreken en zingen, hijgen en piepen. De heilige Geest is de hartstocht voor gerechtigheid en vrede, gloed van ontferming – dat je het hijgen en piepen en gesmoorde schreeuwen van ouderloze en in zichzelf begraven kinderen nog hoort; dat is heilige Geest.’
juni:
Met als titel ‘Kerk in de marge?’ schrijft pastor Niesen onder meer: ‘De kerk van nu lijkt een beetje op de kerk aan het begin van de vierde eeuw. Toen bekeerde keizer Constantijn zich. De Kerk werd staatsgodsdienst. Maar voor die tijd had de kerk puur op eigen kracht zo’n tien procent van de bevolking bereikt. Ook in onze dagen is iedere staatsondersteuning van de Kerk weggevallen. Misschien gaan wij ook terug naar een situatie dat 10% van de bevolking christen is. Dat betekent in ons land zo’n kleine twee miljoen mensen. Een kleine minderheid. Maar als die minderheid vitaal is, kan zij van betekenis zijn voor de gehele samenleving.’
Over het maken van keuzes in het leven haalt Rob de Groot de dominicaan André Lascaris aan: ‘Centrale vraag is hoe mensen hun keuzes maken. Is het hard tegen hard?
Van je vijand houden, dat is ongewoon, zei André Lascaris. Maar wat betekent dat: van je vijand houden? Lascaris: “Houden van je vijand is niet hem aardig vinden, is evenmin hem zoveel mogelijk leed berokkenen. Het is er diep van doordrongen zijn dat hij een mens is zoals jij. Dat hij verlangens heeft zoals jij, hoop koestert, een lichaam heeft dat kan genieten en dat pijn kan lijden zoals jij. Hij kan goed doen zoals jij. Jij kunt het kwade doen zoals hij. Kortom hij is een mens zoals jij. En zoals jij voor jezelf opkomt, probeer hem zo te benaderen dat hij het kwaad ziet dat hij aanricht en dat herstelt.’
Pater Niesen meldt ons zijn vakantieperiode. Zoals gebruikelijk worden de vieringen waargenomen door de Woorddienstgroep en is het pastoraat bereikbaar.
juli/augustus:
Aandacht voor de Vredesweek met als thema: inclusief denken: ‘Iedereen kent wel het gevoel er even niet bij te horen en te worden uitgesloten. Sommigen ervaren dat ze stelselmatig niet gehoord worden en dat ze geen onderdeel uitmaken van een groter geheel. Deze uitsluiting ligt diep verankerd in onze maatschappij. Er is pas sprake van vrede als er recht wordt gedaan aan iedereen. Voor 2021 kiest PAX ‘inclusief samenleven’ als thema van de Vredesweek.’
Op zaterdag 25 september is er een bijeenkomst in de Mozes en Aäronkerk met als thema ‘Naar een steeds groter wij. ’De katholieke kerk viert elk jaar op de laatste zondag van september de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen. Naar aanleiding van deze dag organiseren het Bisdom Haarlem-Amsterdam, Cordaid, Sant’Egidio en de Vastenactie op zaterdag 25 september 2021 een bijzondere bijeenkomst in de Mozes en Aäronkerk in hartje Amsterdam. Dit event staat in het teken van het thema ‘Naar een steeds groter wij’, dat paus Franciscus heeft gekozen voor de 107e editie van deze Werelddag.’
Plein van Siena meldt de opening van het nieuwe seizoen op 18 september a.s. Veel cursussen zijn het afgelopen jaar niet doorgegaan vanwege de corona maatregelen van de overheid.
september:
Naar aanleiding van Wereldgebedsdag pleit paus Franciscus voor het kiezen voor een duurzame levensstijl: ‘Laten we nadenken over de manier waarop we eten, consumeren, reizen, of de manier waarop we water, energie, plastic en vele andere materiële goederen gebruiken en hoe dit alles vaak schadelijk is voor de aarde. Laten we ervoor kiezen om te veranderen! Laten we met jonge mensen een stap voorwaarts zetten en kiezen voor een levensstijl die eenvoudiger is en meer respect heeft voor het milieu.’
Aandacht voor Wereldmissie maand: ‘Het thema van Wereldmissie dag van dit jaar ziet de paus als ‘een uitnodiging aan ieder van ons om “ons moeite te getroosten” en wat wij in ons hart dragen, bekend te maken. Deze zending is de identiteit van de Kerk en is dat altijd geweest: “Zij bestaat om te evangeliseren” (de heilige Paulus VI, apostolische exhortatie Evangelii nuntiandi, 14).’ De paus schrijft dat christenen van nu zich kunnen laten inspireren door het voorbeeld van degenen die in staat zijn geweest op weg te gaan, land en familie achter te laten, om het evangelie zonder uitstel en zonder angst naar de uithoeken van volken en steden te brengen.’
In Wandelingen op Zorgvlied gaat het over godsdiensten in de loop der eeuwen: ‘Godsdiensten zijn eigenlijk in de loop der eeuwen een soort lappendeken geworden. Er zijn mooie lappen bij van goedheid, naastenliefde, compassie. Maar er zijn ook veel lappen van corruptie, machtsmisbruik, knechting, misleiding, zelfverrijking ten koste van de armen.
De oorspronkelijke boodschap van de betreffende godsdienst – eert God en heb uw naaste, ja zelfs uw vijand, lief – is nog maar nauwelijks zichtbaar in deze lappendeken.’
De afspraken rond het bezoeken van de zondagse vieringen zijn nog steeds van kracht.
oktober:
Over afbraak en opbouw naar aanleiding van een expositie in Plein van Siena schrijft pastor Niesen ‘Wij zijn kinderen van God, kinderen die mogen hopen en verwachten. Kinderen met toekomst! Dat was uiteindelijk toch ook de reden waarom Plein van Siena ooit hier is gesticht. Toen veel ons uit handen was genomen. Toen onze mogelijkheden klein en onbeduidend waren, toen is Plein van Siena opgebouwd. Zogezegd: vanuit het puin herrezen. Ruimte voor iets nieuws. En sindsdien is Plein van Siena hier ons aller “atelier”. Atelier, waar de hoop gaande wordt gehouden. Atelier van mensen die zichzelf en anderen willen verstaan als kinderen van de levende God. Plein van Siena: ons atelier, onze werkvloer voor verkondiging van Gods blijde boodschap.’
Plein van Siena heeft een prijsvraag uitgezet met als onderwerp De nieuwe stad: ‘Als we denken aan een goede en inspirerende stad: wat moet er dan in de plaats komen als een gevangenis, kerk of ziekenhuis wordt afgebroken? Wat moet er met deze ruimte gebeuren? Welke bestemming moet de nieuwe ruimte krijgen?’
november:
Uitgebreide informatie over het Synodale proces dat op 10 oktober door paus Franciscus werd geopend: ‘Het gaat om drie begrippen: Communio – participatio – missio: Hoe kunnen we de communio – de gemeenschap van de kerk – versterken? Hoe kunnen we de samenhang van de gemeenschap vergroten? Hoe kunnen we de participatie in het kerkelijk leven vergroten en de betrokkenheid bij het kerkelijk gebeuren? En hoe kunnen we bevorderen dat alle leden van de Kerk bijdragen aan haar zending en missionair worden?
En wat zou dat in kunnen houden?’ Via gespreksbijeenkomsten kan iedereen daar aan deelnemen: ‘In het bisdom Haarlem-Amsterdam is met de dekens afgesproken dat die in ieder dekenaat (minstens) een gespreksbijeenkomst zullen organiseren. Daardoor zullen er verspreid over het bisdom tien bijeenkomsten plaatsvinden. In ieder dekenaat wordt bekend gemaakt, ook via de parochies, waar en wanneer de gespreksbijeenkomst wordt gehouden.’
Aankondiging van de schrijfactie van Amnesty International voor politieke en gewetens gevangenen in de wereld op zaterdag 11 december in onze kerkruimte. Zoals altijd van harte aanbevolen.
december:
Ook dit jaar gooien de maatregelen rond het covid 19 virus roet in het eten rond de viering van Kerstmis: ‘Zeker kerstmis vieren wij met elkaar om iets van het mysterie van God- met- ons te gaan beseffen. Maar juist in dat ontmoeten van elkaar worden wij dit jaar weer zeer gehinderd. Door de coronamaatregelen van de kerken kunnen wij maar één viering per dag houden, en wel alleen overdag. Vanaf 17.00u. moet alles gesloten zijn.’ Aldus pastor Niesen. De nachtmis vervalt, maar op 2e kerstdag wordt een zelfde dienst gehouden als op 1ste kerstdag.
Rob de Groot gaat in zijn Wandelingen op Zorgvlied in op het begrip vrijheid dat dezer dagen onder druk staat: ‘Er is dezer dagen veel geroep om vrijheid. Vrij zijn om je niet te laten vaccineren. Vrijheid om te demonstreren. Vrijheid van meningsuiting overal en wanneer men maar wil. Dat soort vrijheid mag en moet er zijn in ons ‘vrije’ land. Maar hoe vrij is vrijheid, als het anderen dwingt met geweld en bedreigingen om hun vrijheden op te geven? Kun je, mag je anderen jouw vrijheid van mening dwingend opleggen? Ik geloof dat de vrijheid eruit bestaat dat je alle mogelijkheden hebt om in vrijheid keuzes te maken in je leven. Maar dan wel met alle consequenties van dien. Als ik ergens voor kies, zal ik ook de gevolgen voor mijzelf en anderen moeten incalculeren.’
Aandacht voor de jaarlijkse schrijfactie van Amnesty International.
De redactie wenst iedereen een zalig kerstmis en een voorspoedig 2022.