‘Hoe intelligenter een mens is, hoe meer hij God nodig heeft om hem te beschermen tegen de gedachte dat hij alles weet.’ 
Prachtig, zo’n uitspraak van de indiaan George Webb, gedaan in 1959. Je zou hem immens groot moeten ophangen aan alle ‘levende graven’: de bankgebouwen, multinational-kantoren, regeringsgebouwen en kathedralen;
de plekken, waar meestal niet wordt opgeroepen tot leven, tot liefde doen,
tot eerlijk delen, maar waar zich macht bevindt: het houden wat je hebt of het vermeerderen ter meerdere eer en glorie van jezelf. Zo zouden we er elke dag aan herinnerd worden, dat we lang niet alles weten en we met al onze kennis niet onfeilbaar zijn. Zo zouden we beseffen, dat we wel op zoek zijn naar de Waarheid, maar die nog lang niet gevonden hebben. En zo zouden we gaan begrijpen, dat die Waarheid eerder te zoeken en te vinden is bij de ‘armen van geest’, de eenvoudigen, de verdrukten, dan bij de dikdoeners en de pralers. 

Misschien moeten we wel bij de doden zijn om te weten wat de Waarheid is.
Vaak denk ik dat, als iemand overlijdt, hij vlak voor zijn sterven de Waarheid ziet. Niet met z’n ogen, maar met heel z’n wezen. Maar hoe dat is?
Geen levende ziel kan het je vertellen. En de doden spreken niet anders dan zoals ze hebben geleefd. Het ‘mooie’ van een overledene is, dat je diens hele leven kunt overzien als één geheel. Z’n worstelingen, haar twijfels, haar keuzes. Er zal niets meer veranderen en je kunt dat leven bij wijze van spreken in je hand houden en het wegen. Er je voordeel uit putten en er wijzer uit worden. Dat geleefde leven wordt tastbaarder voor je en je kunt het koesteren. Zelfs als het om iemand gaat tot wie je tijdens diens leven niet of nauwelijks kon doordringen, kun je dan milder gestemd raken. Je kunt begrip krijgen voor diens geploeter, wanhopig zoeken in zichzelf.
‘Over de doden niets dan goeds’. Natuurlijk, want niet om hem of haar, maar om onszelf. Omdat we ook mild willen zijn voor onszelf, voor ons eigen geploeter, voor ons eigen wanhopige zoeken naar de Waarheid. En omdat het overlijden van iemand ons kan inspireren om door te gaan met leven.

Rob de Groot