SAMENVATTING THOMASKLANKEN - 2022
januari:
Pater Niesen bespreekt het boek ‘Leven van wat komt’ van lekendominicaan Erik Borgman: ‘Beleidsmakers en bestuurders hebben het graag over: ‘een stip op de horizon’. Er moet beleid worden gemaakt en dat beleid moet worden uitgevoerd. Er moet een tijdpad worden vastgesteld en er moet een budget worden bewaakt. Maar vaak genoeg wordt in de praktijk ondervonden dat de toekomst zich niet laat vangen. Het pakt vaak anders uit dan je zou verwachten. Er gebeuren dingen die niemand in de hand had. ...... Dat kan heel frustrerend zijn. Het kan zelfs voelen als mislukking. Weer een doel gemist. Denk dan eens aan de titel van dat boek: Leven van wat komt. Leven van wat komt betekent niet dat we nooit meer plannen zouden kunnen maken. Leven van wat komt betekent niet dat je niets meer zou kunnen kiezen, als het erom gaat welke weg we zouden moeten inslaan. Als we maar onthouden dat de toekomst niet valt dicht te regelen. De toekomst achterhaalt zich zelf. Daarom is het beter om wat ruimte te bewaren. Leven van wat komt betekent: vertrouwen bewaren. ‘
Bericht van het overlijden van parochiaan Paul van Gessel: ‘Voor onze geloofs- gemeenschap is Paul op allerlei gebied dienstbaar geweest. Naast zijn betrokken aanwezigheid heeft Paul vooral veel betekend door zijn doen: voor MOV-groep, voor allerlei acties, voor divers dienstwerk op liturgisch gebied, etc.’
Nog volop maatregelen rond de eucharistievieringen ten gevolge van de corona epidemie.
Wijze woorden van paus Franciscus in de rubriek Binnenkant/Buitenkant: ‘Als we deze kerk van nabijheid niet worden met een houding van mededogen en tedere liefde, zullen we niet de kerk van de Heer zijn. Niet alleen met woorden, maar met een aanwezigheid die grotere vriendschapsbanden met de samenleving en de wereld kan weven.’
februari:
De aankondiging van het proces van de Synodale kerk door paus Franciscus: ‘De kerk is door paus Franciscus in een synode bijeengeroepen onder het motto:
‘Voor een synodale kerk: gemeenschap, participatie en zending.” Daarmee wordt gezegd dat synodaliteit een weg is, een geschenk én een opgave. Door samen op weg te gaan leert de kerk van wat zij onderweg ervaart. Wat helpt haar de gemeenschap te beleven? Wat doet haar de participatie van mensen in de kerk te bevorderen? Hoe stelt zij zich meer open voor de zending? Zo realiseert de kerk zichzelf als pelgrimerend en missionair volk van God.’
‘
De eerste fase van de komende synode is een fase van gebed en gesprek. Daarvoor wordt iedereen uitgenodigd. Ons wordt gevraagd hoe in onze eigen geloofsgemeenschappen vorm wordt gegeven aan die genoemde gemeenschap, participatie en zending. Hoe mogen wij groeien tot een echt synodale kerk? Wij worden uitgenodigd om dat te beluisteren door horen naar elkaar en naar alles wat onszelf mogelijk wordt ingegeven.’
In de rubriek Onder Woorden aandacht voor de inspiratie van de eerste dominicaanse theologen: ‘Wat is dominicaanse spiritualiteit? Van de stichter van de orde der predikbroeders, de Heilige Dominicus, zijn nauwelijks geschriften bewaard gebleven.
Over zijn leven weten we meer. Het is tot op vandaag een belangrijke inspiratiebron voor wie zich aansloten bij de dominicaanse traditie. In de geschiedenis die zij samen vormen, is het antwoord te vinden op de vraag naar hun spiritualiteit, hun drijfveren en hun verwachtingen. De dominicaanse spiritualiteit is doordrongen van een sterke verbondenheid met God.’
Een oproep om de zondagse collectebijdrage te gireren, omdat de beperkende coronamaatregelen het aantal kerkgangers op die dagen ernstig beperkt.
maart:
Rob de Groot gaat in op de komende vastentijd ter voorbereiding op het paasfeest: ‘Vasten: een zekere luxe in onze welvarende samenleving, als je het tenminste afzet tegen de samenleving waarin de mensen voor wie de Vastenactie al jaren lang opkomt. Mensen die lijden, voortdurend honger hebben, moeten leven van nog geen euro per dag. Deze mensen vasten het hele jaar. Noodgedwongen. Zou het wat zijn als de welvarenden ervoor zouden kunnen zorgen dat deze mensen zes weken per jaar in onze luxe zouden kunnen leven?
Een grappige gedachte, maar het zou geen zoden aan de dijk zetten. Het toont alleen maar aan dat het evenwicht in de wereld nog steeds behoorlijk scheef ligt en dat er andere dingen moeten gebeuren.’
De Vastenactie heeft als motto: ‘Je land is je leven’. Projecten in Guatemala, Libanon en Brazilië.
Een uitnodiging van stadsdiaken Colm Dekker: ‘In het kader van de Synodale Weg, waarbij wij met elkaar in gesprek mogen gaan, nodigt Colm verschillende personen uit de betreffende kerkgemeenschappen uit: Bestuur, PCI, en betrokken parochianen, om aanwezig te zijn bij de bijeenkomst op zaterdag 2 april. Doel is kennismaken met elkaar.’
Een wijsheid van Socrates: ‘Als je iets wil vertellen over een ander vraag jezelf dan eerst af of je zeker weet dat het waar is, wat je gaat vertellen. Vraag vervolgens jezelf af of het iets goeds is, wat je over die ander wil gaan zeggen. En overweeg ten slotte of het echt noodzakelijk is, dat je het doorvertelt. Als het niet waar, niet goed en niet noodzakelijk is, wat je gaat vertellen, vergeet het dan en belast een ander er niet mee.’
Aankondiging van versoepelingen van de coronamaatregelen tijdens de eucharistieviering.
En een voorbede vanuit de kerken in Nederland voor de slachtoffers in Oekraïne:
‘Voor vrede en gerechtigheid in de Oekraïne: dat partijen de weg van dialoog en onderhandelingen kiezen in plaats van oorlog en geweld, dat mensen- rechten steeds gerespecteerd worden, burgers beschermd worden en slachtoffers worden opgevangen, dat met de stuwkracht van de heilige Geest onvermoeibaar gewerkt wordt aan verzoening en samenwerking in Europa.’
april:
Pasen. Over de opstanding schreef Huub Oosterhuis ooit: ‘Het verhaal over de opstanding van Jezus is de meest radicale verbeelding van het recht van de zwaksten; van allen die het visioen gedragen hebben als wonden in hun lichaam - die het geleden hebben; die gestorven zijn en het geen werkelijkheid zagen worden, maar toch niet bezweken zijn voor de ‘verzoeking’ te denken dat het een hersenschim is. Geen hersenschim, maar een belofte - ‘Ik zal er zijn’. Er zal toekomst zijn. Die God, van Abraham en van Jezus, is ‘toekomst’.
Niet een dode is het einde, maar een levende. Niet een god van doden is hij, maar van levenden. Want allen leven voor hem’ (Lucas 20: 39).
Afscheid van parochiesecretaresse Iko Baars: ‘De parochie heeft afscheid genomen van haar parochiesecretaresse, Iko Baars. Zij en haar geliefde man Jan waren ook jarenlang betrokken bij de verzending van Thomasklanken, Iko tot het eind toe. Jan en Iko zijn verhuisd naar een seniorenwoning in Baarn, heerlijk tussen het groen. Dat zij daar nog lang van het leven mogen genieten.’
Een oproep van de Nederlandse bisschoppen om vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen:
‘Solidariteit is niet een beroep op het gevoel of sentiment van mededogen of medelijden, maar is een erkenning van de essentiële waardigheid van iedere mens.’
Vervolg van het synodale proces: ‘Waar staan wij? Wat betekent de kerk voor ons?
Genoemd zijn: Inspiratie, vieren, gemeenschap, saamhorigheid en verbondenheid, verkondiging (leren), het Evangelie, steun. Deze zaken betekenen veel, willen we bewaren en eraan bijdragen. We merken daarbij op dat het vaak door regels en praktijken van de RK Kerk zelf is dat deze zaken belemmerd worden. Er is een kloof tussen de moderne tijd en de leer van de kerk. Genoemd worden: de ambtstheologie, het verplichte priestercelibaat, de plaats van de vrouw in de kerk, de visies op LHBTI, regels met betrekking tot levensbegin en einde (euthanasie.) We missen hier ruimte. Op weg zijn is naar ons aanvoelen ook: willen veranderen, groeien, dialoog voeren.’
mei:
Aandacht voor de zondag van de Oosterse kerken en de heilig verklaring van Titus Brandsma: ‘Op 19 januari 1942 werd hij door de Gestapo gearresteerd en beschuldigd van sabotageactiviteiten. Er volgden enige weken ondervraging op het bureau van de Sicherheitsdienst op het Binnenhof in den Haag. In deze periode schreef hij o.a. het geschrift Mijn cel, dagboek van een gevangene. Niet lang daarna begon zijn laatste reis, via verschillende gevangenissen, richting het concentratiekamp Dachau. Hier stierf hij op 26 juli 1942.’
Dominicaans nieuws: ‘Op 30 mei a.s. beleven de Nederlandse dominicanen een heuglijke dag. Op die dag zal namelijk de Nederlandse Provincie van de dominicanen ophouden te bestaan. Het aantal leden van de Nederlandse Provincie is te klein geworden om een zelfstandige provincie te kunnen blijven. De huidige leden van de Nederlandse Provincie zullen gaan behoren tot de Belgische Provincie van de dominicanen, die op zichzelf ook al kleiner geworden is. Daarom zal een Nederlands Vicariaat worden opgericht als redelijk zelfstandig deel van de Belgische provincie.’
Rob de Groot in zijn Wandelingen op Zorgvlied over de toestand in de wereld: ‘Er zijn vast heel veel mensen die hopen dat God op een dag zal ingrijpen en de menselijke orde zal herstellen. Ze hopen het van harte met angst in hun hart. Maar als God zou kunnen ingrijpen, had God dat al lang gedaan. Het geloof in God kan mensen inspireren, maar zij, wij moeten het zelf doen; blijven geloven, blijven hopen, blijven streven naar vrede, blijven liefde geven aan onze naasten, blijven steunen degenen die niets hebben en gebukt gaan onder de verschrikkingen van de oorlogen.’
juni
Parochiaan en o.a. oud penningmeester Jos Rondeel is koninklijk onderscheiden:
‘De Thomas van Aquino parochie in Amsterdam is Jos Rondeel bijzonder dankbaar voor zijn jarenlange deskundige, open inzet en betrokkenheid. Zij sluit zich van harte aan bij het feit dat Jos bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd vanuit zijn scholengemeenschap nu een officieel blijk van hartelijke waardering heeft gekregen in de vorm van een koninklijke onderscheiding. Jos is voortaan Lid van de Orde van Oranje-Nassau.
Naast al dit bestuurswerk heeft Jos aandacht kunnen geven aan bijbelstudie en spiritualiteit. Hij heeft jaren achtereen actief deel- genomen aan de periodieke samenkomsten van de dominicaanse parochies in Nederland. Vanuit die interesse neemt hij deel aan de werkgroep, die actief is in de zondagse liturgie. Met name zijn overwegingen van hoog niveau worden door ieder zeer gewaardeerd.’
In Wandelingen op Zorgvlied gaat het over het beeld van God: ’Maar wie kent God?
Er bestaan ontzettend veel beelden van God, ook in de Bijbel. Voor sommigen is hij streng en wrekend, voor anderen barmhartig en liefdevol. Of almachtig. Of rechtvaardig.
Alle spreken over Boven komt van beneden, ook de uitspraak dat het van Boven komt, zei theoloog Harry Kuitert ooit. God schiep niet de mens, maar de mens schiep God, naar zijn beeld, zou de conclusie kunnen zijn. Misschien is God wel het meest gemanipuleerde en naar eigen voordeel omschreven wezen. Interessante kost om daar tijdens een wandeling op Zorgvlied over na te denken.
juli/augustus:
Als product van onze wezenlijke afhankelijkheid van elkaar, speelt compassie een fundamentele rol binnen menselijke relaties en bij een volwaardig mensdom. Compassie voert naar verlichting en is onmisbaar voor het realiseren van een eerlijke economie en een harmonieuze wereldgemeenschap die in vrede leeft met elkaar.’
Tekst bij een foto van twee ezels: ‘Twee ezels wandelen in Jeruzalem, als de ene ezel zegt tot de andere: ‘Gisteren droeg ik Jezus en het volk zong en juichte en legde zijn kleren op de weg voor mij om over te lopen. En vandaag de dag herkent niemand mij meer.’ Waarop de andere ezel zegt: ’Zo is het maar net, vriend. Zonder Jezus ben je niets.’
Informatie over een tentoonstelling in het Catharijne convent: Van God los, de onstuimige jaren zestig.
september:
Aandacht voor de Vredesweek: ‘Tijdens de Vredesweek van 2022 brengt PAX Generatie Vrede samen om het gevoel van onmacht in deze onzekere tijden om te zetten in hoop. We leren over conflict en vrede in heden en verleden, gaan de dialoog aan met verschillende generaties en zoeken antwoorden op de grote uitdagingen van onze tijd. Generatie Vrede is aan zet!’
Bij de tentoonstelling “Vensters op de Eeuwigheid”, iconen van Nico Olufsen, nu te zien in Plein van Siena: ‘In iconen kan alleen worden afgebeeld, wat gezien is door de mens. Omdat het moment van de Opstanding nooit door mensen aanschouwd is, behoort daarvan geen icoon te worden gemaakt. Zulke iconen bestaan echter wel, maar het gaat dan om door het westen geïnspireerde afbeeldingen uit later eeuwen. Andere, wél in de evangeliën vermelde feiten kunnen wel in iconen worden afgebeeld, bijvoorbeeld de mirre dragende vrouwen aan wie de engel de Verrijzenis van de Heer meedeelt of Petrus bij het graf.’
Koffieverkoop gestopt. ‘Vanaf zondag 28 augustus l.l. zijn wij definitief gestopt met de maandelijkse verkoop van solidariteitskoffie en dito thee en chocolade. Niet dat wij onze solidariteit met mensen uit de derde wereld hebben opgezegd, maar het verkopen van dit soort producten wordt door de hoge prijzen steeds lastiger. Het is daarom beter deze actie maar te beëindigen.’
oktober:
Aandacht voor Wereldmissiemaand: ‘Dit jaar richten wij onze blik speciaal op Kibera, Nairobi. Kibera is Kiswahili en betekent jungle. Naar schatting een half miljoen mensen wonen hier dicht opeen gepakt. Slechts een vijfde deel van de huizen heeft stroom; drinkwater moet bij waterstations gehaald worden. Hygiëne is een groot probleem.
De meeste mensen die hier leven willen maar één ding: weg. De Yarumal missionarissen onder leiding van pastor Firmin Koffi zeggen: “Kibera is een goede leerschool” – en blijven.’
In de rubriek Onder Woorden: ‘Dominicanen en dominicanessen in Sittard: Vier eeuwen aanwezigheid. Sittard kende in de zeventiende en achttiende eeuw binnen zijn wallen een klooster van dominicanen én dominicanessen. In het stadsbeeld is die historische aanwezigheid tot op de dag van vandaag zichtbaar. De dominicanen vestigden zich er in 1622 vanuit Maastricht. Ze bouwden in de jaren erna een nieuw klooster aan de Oude Markt met de hieraan grenzende barokke Sint-Michielskerk. De dominicanessen kwamen in 1649 uit het Vlaamse Brugge.’
Wijze woorden van Thich Nhat Hanh: ‘Onderscheid maken tussen onszelf en de ander veroorzaakt een hoop leed. De wijsheid van non-discriminatie en het inzicht dat we onderling verbonden zijn, levert het besef op dat jij in mij bent en ik in jou.’
november:
De adventstijd breekt aan. Woorden van Han Fortman (Hoogtijd 1970): ‘Waar het mij om gaat is: de advents- en kerstviering opnieuw uit te heffen boven de sfeer van het louter gevoelige of romantische of esthetische, want alleen dááruit kunnen we vandaag niet meer leven. Kerstmis heeft te maken met onze eigen concrete existentie, met de zin van ons bestaan. Het is niet zo maar een traditie, die wij zonder inzicht met ons meezeulen.
Niet alleen een eetfeest. Niet alleen gezelligheid. Het is een waarheid, die opnieuw werkelijkheid moet worden.’
En dus ook aandacht voor de Adventsactie: ‘Tijdens de adventsperiode – de periode van vier weken voorafgaand aan Kerstmis - vragen we via de Adventsactie aandacht voor de hoop. Hoop op de komst van het Licht. Hoop op een betere wereld. Hoop dat iedereen kan delen in overvloed en dat op een dag alle mensen een waardig leven kunnen leiden. Hoop is nooit vanzelfsprekend. Daarom vertellen we verhalen van mensen die met hun toewijding en hun liefde een verschil maken. Laten we alle kinderen een kans geven op een goede start in het leven. ‘
Rob de Groot kijkt naar de ontwikkelingen van geloofsgemeenschappen door de eeuwen heen: ‘Van de oorspronkelijke boodschap die bij de meeste godsdiensten dezelfde is -
Eert God en heb uw naasten lief - blijkt in onze huidige samenleving niet veel meer over.
Die liefde wordt hier en daar nog wel verkondigd, maar veel vaker hoor je teksten van haat, van uitsluiting. Machthebbers binnen godsdienstige instellingen hebben in de loop der eeuwen de oorspronkelijke boodschap verpakt in strenge regelgeving en die aan de gelovigen opgelegd; allerlei wetten en voorschriften, waaraan iedereen zich moet houden. En wie dat niet doet, is een ongelovige..... Wat dient centraal te staan in een godsdienst: liefde of haat, angst voor de ‘vreemdeling’ of openstaan voor elkaar?’
Parochiane en vele jaren begeleidster van de koren in onze parochie, To van Waveren-Schreiner, is overleden: ‘In haar lange leven heeft To veel gedaan voor de parochie van
St Thomas van Aquino, met name voor de liturgie. Zij speelde vele jaren op de vleugel en op het orgel. Muziek was haar leven’
december:
De betekenis van Kerstmis - de herdenking van de geboorte van Jezus van Nazareth - loopt als een rode draad door dit nummer. ‘Het kerstverhaal met zijn engelen, herders en wijzen uit het Oosten is niet het sprookjesverhaal dat je er gemakkelijk van kunt maken. Het gaat over vreemdelingen die niet gewenst zijn in Bethlehem. Later over vluchtelingen die met hun baby asiel moeten zoeken in Egypte. En ondertussen gebeurt in datzelfde Bethlehem het vreselijkste dat wij ons kunnen indenken: een georganiseerde kindermoord. Een kringloop van ongerechtigheid. Allemaal ook in onze tijd goed herkenbaar.’ (Henk Hillenaar)
‘
Dit verhaal vertelt een woedende wereld van een God, die genocide en andere rampen niet voorkomt. ‘Dus is er geen God’ antwoordt de wereld. ‘Nee’ vertelt het Verhaal, ‘de God die als een wondermiddel alle ziekte en ondergang verhoedt is er niet en heeft ook nooit bestaan’. Maar de God, die meetrekt door de woestijn van leven en dood en alles wat klein en kwetsbaar is zijn liefde niet onthoudt, verdient geloofd te worden.’ (Pater Niesen in een bewerking van Sietse van Kammen, uit Bij de Tijden)
‘Ik vier op de avond voor Kerstmis dat de woorden nog klinken, uit de hemel en uit de diepte. En ik vier alle wonderen van beschaving en menswaardig leven die uit deze woorden geboren zijn. En dat ze herkend worden in hun evidentie, hun steeds weer oplichtende kracht - dat ze nog werken. Dat ze zoveel mensen hebben gaande gehouden tot op vandaag.’ (Huub Oosterhuis.)
Het decembernummer bericht ons over het overlijden van Arie de Jong: ‘Bij ons vervulde hij vanuit zijn gelovige betrokkenheid allerlei taken in bestuur en parochiewerk: vergaderen, bestuur, werkgroepen, liturgie, oecumene, vierstromenberaad, missieraad van het bisdom, contact met dominicaanse parochies, Plein van Siena. In zijn tijd had de parochieverhuizing plaats naar de Maranathakerk, die geheel nieuw werd ingericht. Arie had zo een markante plaats binnen onze gemeenschap.’
Adviezen vanuit het bisdom Amsterdam-Haarlem betreffende de hoge energiekosten die voor velen (bijna) onbetaalbaar zijn: ‘Als je geldzorgen hebt kan dat, aldus wetenschappelijk onderzoek, leiden tot geldstress en sociale en gezondheidsproblemen. Men ervaart vaak schaamte bij geldzorgen en schulden. Toch is het devies: praat over je (financiële) zorgen. Zoek een luisterend oor. Zoek hulp en voorkom dat rekeningen en schulden opstapelen.’
De jaarlijkse schrijfactie van Amnesty International wordt aangekondigd: zaterdag 10 december in onze kerkruimte.
Jan Nieuwenhuis o.p. sluit af: ‘Tweemaal wordt het gezegd, want niemand mag het voorbijzien: het kind is het teken. Niet de vader of de moeder, niet de mens in zijn of haar kracht en volwassenheid, die het kan en die het weet. Maar het kind, in zijn meest weerloze gestalte.
